Stres – to uczucie, które towarzyszy nam niemal codziennie. Mówi się, że jest to choroba naszego stulecia. Tymczasem stres towarzyszy człowiekowi od początku istnienia na Ziemi. Człowiek pierwotny także przeżywał stres, tylko jego źródła były nieco inne niż te, które zna współczesny człowiek.
Czym jest stres?
Stres to napięcie pojawiające się w naszym organizmie w odpowiedzi na różne sytuacje, zadania, przeżycia, wymagania. Któż nie zna tego napięcia?
Opanowuje ono nasze ciało i umysł powodując często wspólne nam wszystkim objawy tj:
reakcje fizjologiczne – drżenie rąk, ścisk w gardle, ból głowy, żołądka, kołatanie serca, czerwienienie się, oblewanie zimnym potem,
wpływ na myślenie – trudności w koncentracji uwagi, przypominaniu sobie wiadomości, zapominanie, wątpienie w swoją wiedzę i umiejętności, negatywne i krytyczne myślenie
o sobie i otoczeniu,
pojawiające się emocje – lęk, nerwowość, złość, strach, gniew, zmęczenie, poczucie bezradności,
zachowanie – zaburzenia mowy, impulsywność, nerwowy uśmiech, wzmożony apetyt lub utrata apetytu, używanie leków uspokajających, picie alkoholu, palenie papierosów, zażywanie narkotyków.
Wydawałoby się, że stres ma tylko niszczące znaczenie. Okazuje się jednak, że u człowieka, na którego nie działa żaden stres pojawia się znudzenie, apatia, niechęć do podejmowania jakichkolwiek działań i brak zainteresowań. Człowiek wcale nie jest taki szczęśliwy. Natomiast niewielki stres wprowadza w życie pewną iskrę, która poprawia jakość życia, dając radość i zadowolenie ze spełniania zadań. Stres wzbudza motywacje, czujność, koncentrację uwagi, szybki refleks. Stres do pewnego poziomu związany jest z równoczesnym wzrostem sprawności działania. Niszcząca siła stresu pojawia się wtedy gdy trwa on zbyt długo i nie potrafimy go opanować.
Stres nie zawsze jest zły!
- jest siłą
motywującą do przezwyciężenia trudności, a więc do nauki, do walki,
do zdobycia nowych umiejętności, - jest czynnikiem, dzięki któremu dojrzewamy i zdobywamy doświadczenie życiowe,
- broni nas, uwrażliwiając na niebezpieczne sytuacje,
- zwiększa naszą odporność na pewne, rutynowe wydarzenia w naszym życiu.
Kiedy więc poczujesz, że palce zaczynają Ci się pocić, a serce rusza do biegu pamiętaj, że niepokój jest naturalną reakcją Twojego organizmu i nie jest tak do końca zły!
Co prawda nie odpowiadasz za odczuwanie stresu, ale skutecznie możesz zminimalizować jego skutki!
Nie ma życia bez stresu! Musisz więc nauczyć się radzić sobie z nim ponieważ:
- gwałtowne i impulsywne reakcje ranią innych,
- tłumione emocje i przeżycia powodują podenerwowanie i niepokój, narażają również organizm na różnego rodzaju choroby,
- działając w silnym stresie narażamy się na niepotrzebne błędy i niepowodzenia,
- stosując szkodliwe nawyki radzenia sobie ze stresem (np. poprzez tabletki uspokajające, przeciwbólowe, narkotyki, alkohol ) będziemy niszczyć swój układ nerwowy.
Jak w pozytywny sposób radzić sobie ze stresem?
- Zaakceptuj siebie, takim jakim jesteś. Postaraj się dać wiarę następującym stwierdzeniom:
Mam prawo być sobą. Jestem wartościowym człowiekiem. Mam prawo czegoś nie wiedzieć. To, że czegoś nie wiem, nie umiem- nie umniejsza mojej wartości jako człowieka. Mam wiele mocnych stron. Nie muszę być doskonały. Jestem wart miłości innych ludzi. Jest dla mnie ważne, aby inni ludzie wiedzieli o mnie prawdę. To normalne, że jestem zdenerwowany kiedy robię coś nowego, coś czego się boję lub coś co wydaje mi się groźne.
2. Staraj się myśleć pozytywnie.
To w jaki sposób radzimy sobie w danej sytuacji zależy od tego jak ją oceniamy. Wyolbrzymianie trudności lub zakładanie samych negatywnych rzeczy bez ich sprawdzenia prowadzi do niepokoju, niepewności i złego humoru. To nie zdarzenia same w sobie, ale to co człowiek myśli o nich działa na niego przygnębiająco
3. Wprowadzaj uśmiech i żart w trudną sytuacje.
Śmiej się dziennie przez półtora minuty lub rób takie grymasy jak podczas śmiania się. Mózg nie odróżnia udawanego śmiechu od prawdziwego Unoszenie policzków nakazuje pewnym ośrodkom w mózgu wydzielanie hormonów szczęścia tzw. endorfin.
4. Porozmawiaj z bliską Ci osobą.
5. Rozpoznaj rodzaj trudności i sprawdź co robiłeś w przeszłości, aby poradzić sobie z podobnym kłopotem. Odszukaj znane Ci rozwiązanie.
6. Bądź aktywny.
Aktywność fizyczna jest jednym z najbardziej skutecznych sposobów rozładowywania wewnętrznego napięcia. Ruch przyzwyczaja mózg do szybkiej reakcji a także pobudza go do wydzielania enzymów antydepresyjnych i ułatwiających rozluźnianie mięśni. Aktywność fizyczna zwiększa odporność człowieka na lęk, niepokój, zawroty głowy, bezsenność.
7. Stosuj ćwiczenia relaksacyjne.
Wyobrażaj sobie przyjemne przedmioty, zjawiska przyrodnicze, zdarzenia, osoby, miejsca, czyli to co z pewnością wprowadzi Cię w przyjemny nastrój lub Cię wewnętrznie wyciszy.
Np. wyobrażanie sobie promienia słonecznego przesuwającego się od koniuszków palców dłoni do czubka głowy kilka razy pomaga usunąć ból głowy.
8. Stosuj technikę pełnych, głębokich i spokojnych oddechów.
Powodzenia!
Opracowanie pedagog szkolny ZS nr 2 Bernadeta Zacny
